Rối loạn giấc ngủ đang ngày càng trở nên phổ biến trong xã hội hiện đại và chưa được quan tâm đề phòng và điều trị đúng mức. Dưới đây là một vài khái niệm về rối loạn giấc ngủ và cách chữa rối loạn giấc ngủ bạn nên quan tâm
Rối loạn giấc ngủ được chia làm 3 dạng chính:
- Mất ngủ và khó ngủ
- Ngủ quá nhiều
- Những hiện tượng lạ xảy ra trong giấc ngủ
1. Mất ngủ và khó ngủ: Được xác định theo quan điểm của các nhà lâm sàng là kéo dài
>30 phút từ lúc lên giường để ngủ mà không ngủ được. Loại rối loạn này
thường do những nguyên nhân như: cá nhân không đủ độ mệt để ngủ như đi ngủ quá
sớm hoặc ngủ quá muộn, do ảnh hưởng của các rối loạn như căng thẳng, lo âu; sử
dụng các chất kích thích như cà phê, chè, rượu. v.v... hoặc các bệnh thực thể
tồn tại gây mất ngủ như đau, ưu năng tuyến giáp trạng, v.v...
Người thầy thuốc cũng chú ý tới những hiện tượng đặc biệt khác gây
mất ngủ như hội chứng (restless legs syndrome).
Nhiều người khó ngủ còn do những nguyên nhân như đang ngủ bị kích
thích phải tỉnh giấc (ví dụ cần đi tiểu có thể do uống thuốc lợi tiểu) hoặc các
yếu tố tâm lý như lo âu, trầm cảm. Xử dụng các thuốc như các loại Corticoide,
Thyroxine, lợi tiểu. Và nhiều thuốc điều trị tăng huyết áp khác nhau cũng như
các chất kích thích như cà phê, chè, rượu.
2. Ngủ nhiều: Thuật
ngữ này để chỉ những người có rối loạn về giấc ngủ, và thường ngủ nhiều về ban
ngày. Đôi khi gây buồn ngủ khi ở trạng thái mệt mỏi ban ngày. Tuổi càng cao thì
tần số càng tăng đặc biệt sau khi ăn hoặc khi uống rượu. Một số bệnh cũng có
thể gây ngủ nhiều như tổn thương khu trú ở thân não (cầu não, cuống não...),
tràn dịch não, các bệnh thoái hoá thần kinh, loạn dưỡng cơ, viêm não và màng
não, động kinh, bệnh não do rối loạn ngộ độc và chuyển hoá như xử dụng các
thuốc an thần kinh, thuocó kháng histamin, thuốc điều trị tăng huyết áp, thuốc
chữa Parkison, suy gan, suy thận, bệnh phổi kèm tăng CO2 máu. Các bệnh tâm thần
như trầm cảm kèm ngủ nhiều, nghiện rượu. Các bệnh của tuyến nội tiết
Rối loạn giấc ngủ và cách điều trị |
3. Những hiện tượng lạ xảy ra trong giấc ngủ
3.1 Hội chứng ngừng thở khi ngủ: Đây là rối loạn hiếm gặp, có thể do hậu quả của bệnh thần
kinh - cơ hoặc là tổn thương trung tâm hô hấp ở hành tuỷ (ví dụ, sau tai biến
mạch máu não). Việc điều trị chứng bệnh này có thể dùng Theophylline, nhưng
thông thường là điều trị bằng thông khí nhân tạo.
3.2 Bạn đã bao giờ có một giấc mơ ?
Giấc mơ là một khái niệm liên quan đến trạng thái tâm lý thường đi
kèm với tình trạng động mắt nhanh (REM Sleep). Giấc mơ thực chất có thể là
"thiên đường" dẫn tới trạng thái mất ý thức theo quan niệm của các nhà
điều trị tâm lý học, nhưng không có bằng chứng rõ ràng thể hiện các biểu tượng
chung nhất về giấc mơ (ví dụ con rắn sẽ là biểu tượng cho dương vật) và giấc mơ
không thể dự đoán cho tương lai. Giấc mơ cũng có thể là biểu hiện những gì từ
vỏ não mới ( Neocortex) để tạo nên những cảm giác cần thiết hiếm hoi mà những
tín hiệu nhận được xuất phát từ các trung tâm của vỏ não cao cấp đang hoạt
động. Về mặt tâm thần, giấc mơ không phải chỉ duy nhất xảy ra trong giai đoạn
ngủ có động mắt nhanh mà nó có thể xảy ra ở các giai đoạn khác của giấc ngủ.
Giấc mơ trong sáng (Lucid dream) là giấc mơ trong đó người nằm mơ
đang trong tình trạng động mắt nhanh, nhưng cũng biết rằng giấc mơ cũng
chỉ là giấc mơ thôi và thậm chí có một số người có thể tự kiểm soát được giấc
mơ.
3.3 Những cơn ác mộng :
Ác mộng thường xảy ra một cách mạnh mẽ và thường cảm thấy căng
thẳng và sự căng thẳng ngày càng tăng lên trong giai đoạn giấc ngủ có động mắt
nhanh. Theo thống kê trên thế giới hầu hết những người khỏe mạnh bình thường có
từ 1 đến 2 cơn ác mộng trong mỗi năm. Mặc dù có một số ít người có thể có
ác mộng nhiều hơn. Cơn ác mộng có xu hướng giảm về tần số khi tuổi càng
cao, nhưng lại có thể tăng lên do các stress ở bất cứ tuổi nào. Cơn ác
mộng cần phải phân biệt với cơn hoảng hốt ban đêm, cơn này thường hay xảy ra
trong giai đoạn giấc ngủ không có động mắt nhanh.
Chữa rối loạn giấc ngủ (chủ yếu nói đến mất ngủ):
Điều trị mất ngủ bao gồm 2 vấn đề lớn, đó là kiểm soát về hành vi
và sử dụng thuốc.
Kiểm soát về hành vi bao gồm: vệ sinh giấc ngủ, kỹ thuật tự kiểm
soát giấc ngủ, thư giãn luyện tập, phản hồi sinh học (Biofeedback) và điều trị
nhận thức.
Vệ sinh giấc ngủ bao gồm như: thời gian ngủ đều đặn, môi trường
tốt để tạo dựng giấc ngủ tốt, nới rộng thời gian đi ngủ, kiểm soát các
kích thích, tránh mọi lo lắng khi đi ngủ, tránh dùng càfê hoặc rượu trước khi
ngủ, thể dục thường xuyên trước khi ngủ nhưng không quá 30phút.
Vấn đề sử dụng thuốc an thần kinh thì nhờ tới các thầy thuốc
chuyên khoa Thần kinh, tâm thần để có chỉ định cụ thể cho từng trường hợp,
tránh lạm dụng các thuốc an thân kinh.
0 Response to "Rối loạn giấc ngủ và cách điều trị"
Đăng nhận xét